Δυο συν μια σημαντικές εκδοχές πολιτικής κοινωνικής αναλγησίας για την “Κιβωτό του Κόσμου

Τρία σχόλια από σελίδες στο face book καταγράφουν τρεις σημαντικές πλευρές στην ανυπαρξία δημόσιας φροντίδας για τα βασανισμένα παιδιά και την υποκρισία του κρατικού μηχανισμού. Αναδημοσιεύουμε τα σχόλια του Γιάννη Χρυσοβέργη στο blog του ataktoslogos, το σχόλιο της Μαρινίκης Αλεβιζοπούλου στη σελίδα της στο fb με αποσπάσματα από την παρέμβαση του George Nikolaidis καθώς και το σχόλιο της @Juliette Georgiades από το fb επίσης, που δίνει μια άλλη πολιτική διάσταση για το ξεσκέπασμα του σκναδάλου “Κιβωτός του Κόσμου” που έως χθές στήριζαν όλοι όσου σήμερα την καταγγέλλουν.
“Η Κιβωτός του τρόμου και οι Όλιβερ Τουίστ του 21ου αιώνα”, γράφει ο Γιάννης Χρυσοβέργης 
Ο ορυμαγδός  των καταγγελιών για κακοποιήσεις ανηλίκων στις δομές της Κιβωτού του Κόσμου, της ΜΚΟ του… ανθρώπου του Θεού, πατέρα Αντωνίου Παπανικολάου, δε μας παραπέμπει απλώς στον Όλιβερ Τουίστ του Τσαρλς Ντίκενς. Μας θέτει αντιμέτωπους με την υποκρισία σύσσωμης της ελληνικής κοινωνίας τα τελευταία 50 χρόνια, η οποία έχει εναποθέσει τη στήριξη των πιο αδύναμων μελών της σε ιδιωτικούς οργανισμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι άμεσα ελεγχόμενοι από την Εκκλησία, ή, ακόμα χειρότερα, από ανεξέλεγκτες σέχτες θρησκολήπτων. 
Δε θα είχα αποφασίσει να γράψω αυτό το κείμενο αν δε με είχε σοκάρει η αντίδραση του ιδρυτή της Κιβωτού του Κόσμου στις πρώτες καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας για κακοποιήσεις ανηλίκων σε δομές της από στελέχη της οργάνωσης.
«Εμείς έχουμε και φιλοξενούμε παιδιά, τα οποία δεν είναι τα συνηθισμένα παιδιά, από παραβατικές οικογένειες, παιδιά μεγάλα σε ηλικία που έχουν διαμορφώσει τον χαρακτήρα τους, παιδιά που δεν ήξεραν από όρια, παιδιά θέλουν να παραβατούν. Η Κιβωτός του Κόσμου με όλο το εξειδικευμένο προσωπικό της, το πρώτο πράγμα που κάνουμε είναι να θεραπεύσουμε το τραύμα της ψυχής αυτών των παιδιών από την απώλεια του φυσικού τους γονιού και αυτό είναι που πολλές φορές δεν μπορούν να συγχωρέσουν σε εμάς, ότι πήραμε τη θέση αυτή. Δεν πρόκειται να συγχωρέσουν ότι εμείς είμαστε στη ζωή τους και όχι οι γονείς τους.», δήλωσε ο … άνθρωπος του Θεού.Η ανακοίνωσή αυτή μου δημιούργησε την αίσθηση ότι ο πατέρας Αντώνιος Παπανικολάου ΔΕΝ ΔΙΑΨΕΥΔΕΙ τις καταγγελίες. Αντιθέτως, παραδέχεται έμμεσα πως  για ό,τι συνέβη φταίνε οι καταγγέλλοντες οι οποίοι είναι παιδιά «που θέλουν να παραβατούν».
Κι επειδή «δεν ήξεραν από όρια» όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος. «Το ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο» άλλωστε κι ο πατέρας Αντώνιος Παπανικολάου, ως άνθρωπος του Θεού, γνωρίζει καλύτερα από τους υπόλοιπους τι είναι θεάρεστη πράξη και τι όχι.
Η υπόθεση είναι στο στάδιο της δικαστικής διερεύνησης και είναι πολύ νωρίς για να συμπεράνει κανείς αν η χρήση βίας κατά των απείθαρχων» τροφίμων των δομών ήταν μέρος των πάγιων πρακτικών της οργάνωσης ή αν οι βίαιες συμπεριφορές κάποιων στελεχών της γίνονταν αποδεκτές. Το βέβαιο όμως είναι πως ήταν εν γνώσει της ηγεσίας της Κιβωτού.
«Δεν είχε φτάσει κάτι στα αυτιά μας, αν είχε φτάσει θα είχαμε κινηθεί άμεσα» ήταν η αντίδραση της καθ’ ύλιν αρμόδιας υφυπουργού που σε αυτή τη σύντομη φράση περιέκλεισε μισό αιώνα -αρχής γενομένης από την πτώση της Δικτατορίας- συλλογικής υποκρισίας κι αναλγησίας.
Διότι ουδέποτε, είτε ως κοινωνία είτε ως Αριστερά, δε διεκδικήσαμε ένα αξιόπιστο δημόσιο πλαίσιο Πρόνοιας. Στο οποίο θα μπορούσαν να κουμπώσουν και να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και οι όποιες ιδιωτικές πρωτοβουλίες -ιδρύματα, κληροδοτήματα, ΜΚΟ-  αλλά πάντα σε ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο και συστηματικά ελεγχόμενες για την αρτιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν. Αντιθέτως, βολευτήκαμε με την υπάρχουσα κατάσταση κάνοντας, αραιά και πού, κάποιες γενικόλογες αναφορές σε ένα «σύγχρονο σύστημα Πρόνοιας».
Ποια είναι όμως η υπάρχουσα κατάσταση;
Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο σύνολο των οργανισμών που υποδέχονται παιδιά διαλυμένων οικογενειών θα βρει: α) μια πλειάδα ιδρυμάτων που εξαρτώνται είτε άμεσα από την Ορθόδοξη Εκκλησία είτε από παραεκκλησιαστικές οργανώσεις, με ασαφές πλαίσιο λειτουργίας, β) ένα σημαντικό αριθμό ιδιωτικών ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων που συντηρούν κυρίως ορφανοτροφεία και γ) το Χαμόγελο του Παιδιού και τα Παιδικά Χωριά SOS.
Ακόμα χειρότερα, δεν υπάρχει κανένας οργανωμένος ή, έστω, υποστελεχωμένος, δημόσιος μηχανισμός, ο οποίος να ελέγχει την αρτιότητα της λειτουργίας όλων των παραπάνω οργανισμών.
Ειδικά η Δόμνα Μιχαηλίδου ελέγχεται διπλά, καθώς πριν από ένα μόλις χρόνο ανακοίνωσε εν χορδαίς και οργάνοις τη συνεργασία του υπουργείου με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο, ώστε να απασχολούνται ανήλικοι τρόφιμοι των δομών των παραπάνω οργανισμών σε ξενοδοχεία. Μάλιστα παρουσίασε την πρωτοβουλία της αυτή ως «ήπια αποϊδρυματοποίηση».
Δε γνωρίζω αν τελικά το όλο εγχείρημα τέθηκε φέτος σε εφαρμογή ή αν εγκαταλείφθηκε λόγω των τεράστιων νομικών κενών που επέτρεπαν σε διευθυντές δομών, οι οποίοι σύμφωνα με το νόμο έχουν την κηδεμονία των ανηλίκων που ζουν σε αυτές, να κερδοσκοπούν παρέα με ξενοδόχους στις πλάτες  ανήλικων εργαζομένων. 
Το μόνο βέβαιο είναι ότι αν υπήρχε ένα στοιχειώδες  ενδιαφέρον όλων ημών των «ενεργών πολιτών», που σήμερα, παρέα με του αστέρες της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας «πέφτουμε από τα σύννεφα» και ζητάμε την κεφαλήν επί πίνακι ενόχων και αθώων,  για τη μοίρα των των παιδιών που ποτέ δεν είχαν ή έχασαν την οικογένειά τους πολλά πράγματα θα ήταν καλύτερα.
Και φυσικά, δεν τρέφω την παραμικρή  ψευδαίσθηση ότι οι καταγγελίες για τα όσα φαίνεται πως συμβαίνουν στην Κιβωτό του Κόσμου θα γίνουν η ευκαιρία για έναν  ουσιαστικό πολιτικό διάλογο για το τι Πρόνοια θέλουμε.
Γράφει η Μαρινάκη Αλεβιζοπούλου
Γιατί όποτε αποκαλύπτεται η φρίκη που βιώνουν τα ήδη κακοποιημένα, παραμελημένα και ψυχικά τραυματισμένα παιδιά όταν τοποθετούνται «για το καλό τους» σε ιδρύματα, ιδιωτικά και δημόσια, κοσμικά ή εκκλησιαστικά, παλιομοδίτικα ή «μοντέρνα», πολλοί «πέφτουν απ’ τα σύννεφα»;
Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές της UNICEF, κάθε παιδί που τοποθετείται σε ένα ίδρυμα έχει περίπου 85% πιθανότητα να (ξανα)κακοποιηθεί σωματικά και 25-30% να κακοποιηθεί σεξουαλικά από τα άλλα παιδιά με τα οποία συνοικεί σε ένα πλαίσιο κλειστής φιλοξενίας. Χώρια οι πιθανότητες να κακοποιηθεί από υπαλλήλους και εθελοντές των ιδρυμάτων ή ακόμα και από τους παράγοντες που τα διοικούν (είχαμε τέτοια επιβεβαιωμένα περιστατικά τα οποία αποκαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα – και σίγουρα έχουμε πολύ περισσότερα τα οποία δεν αποκαλύφθηκαν ακόμα…).
Όλες οι άλλες χώρες έχουν νομοθετήσει είτε χρονοδιαγράμματα και πολιτικές για την πλήρη απάλειψη των ιδρυμάτων είτε πολύ χαμηλότερα μονοψήφια όρια για τις όποιες στεγαστικές δομές για ανηλίκους, συνήθως εφήβους (που συχνά είναι δυναμικότητας 2-5 παιδιών με περιβάλλον το οποίο να προσομοιάζει με αυτό της οικογένειας και όχι με εκείνο του ιδρύματος). Αξίζει χαρακτηριστικά να αναφερθεί ότι η Ρουμανία τα έχει σχεδόν καταφέρει να απαλείψει την ιδρυματική φροντίδα παιδιών, ξεκινώντας από έναν αριθμό πάνω από 100.000 παιδιά σε ορφανοτροφεία τη δεκαετία του 1990, ενώ και η Βουλγαρία έχει επίσης κάνει άλματα στη μείωση του αριθμού των παιδιών που διαβιούν σε ιδρύματα.
Έχει λοιπόν τεκμηριωθεί από δεκαετίες η βλαπτική επίδραση όλων ανεξαιρέτως των ιδρυμάτων στα παιδιά. Και γι’ αυτό στις περισσότερες αναπτυγμένες κοινωνίες και σχεδόν στο σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών τα ιδρύματα κλείνουν το ένα μετά το άλλο με στόχο την πλήρη εξάλειψή τους. Στη χώρα μας πάλι αντί αυτού εξακολουθούμε να ακούμε πως στα ιδρύματα «τα παιδιά βρήκαν μια οικογένεια» (που αποτελείται από καμιά 40αριά νοματαίους), πως «τα παιδιά εισέπραξαν περίσσεια αγάπης» (με τιμωρίες, στερήσεις, αποξένωση από τους βιολογικούς τους γονείς και ειλημμένες αποφάσεις για τις ζωές τους), πως «έχουμε εξαίρετα ιδρύματα» (στα οποία ελληνικά ιδρύματα προφανώς δεν ισχύει ότι ισχύει στα ιδρύματα σε ολόκληρο τον πλανήτη), πως «τα ιδρύματά μας βγάζουν επιστήμονες» (όπως άλλωστε σε κάποιες περιπτώσεις και οι φυλακές ανηλίκων, αλλά αυτός δεν είναι λόγος να μεγαλώνουν τα παιδιά σε φυλακές…).
Το ερώτημα που μένει, λοιπόν, να απαντηθεί είναι ως πότε θα αφήνουμε να συμβαίνει ό,τι συμβαίνει. Το ερώτημα είναι: θα υπάρξει κάποια στιγμή η απαιτούμενη παρρησία ώστε να αποφασιστεί να αλλάξουν ριζικά τα πράγματα; Θα υπάρξει κάποια στιγμή το πολιτικό θάρρος και οι κοινωνικές δυνάμεις που θα επιβάλλουν μια ανεπίστρεπτη πορεία οριστικού κλεισίματος των ιδρυμάτων και αντικατάστασης της παρωχημένης ιδρυματικής φιλοξενίας παιδιών με σύγχρονη, εναλλακτική οικογενειακή φροντίδα; Σε αυτό το ερώτημα η απάντηση εκκρεμεί χρόνια τώρα…
(Αποσπάσματα από το κείμενο του George Nikolaidis που κατάφερε μέσα σε λίγες λέξεις να πει τα πάντα. Το πλήρες κείμενο βρίσκεται εδώ: https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/brexei-anthropoys… )
Σχόλιο της Juliette Georgiades
“Να ξεκινήσω, λέγοντας, ότι και από την μικρή και σύντομη εμπειρία που είχα ως εθελόντρια σε απογευματινά μαθήματα, θεωρώ ότι η λειτουργία της Κιβωτού είχε πολλά προβλήματα.
Προφανώς έλειπε η σύγχρονη οργάνωση, από την δημόσια αντίδραση πρεσβυτέρας και Αντώνιου είναι επίσης προφανές ότι οι παιδαγωγικές αντιλήψεις θύμιζαν προηγούμενες δεκαετίες, προφανώς δεν υπήρχαν επαρκείς διαδικασίες ελέγχου και λογοδοσίας, προφανώς δεν υπήρχε η λογική ότι τα παιδιά πρέπει να έχουν τρόπους και χώρο να μιλήσουν, να εκφράσουν το όποιο πρόβλημα, και αυτό να ληφθεί σοβαρά, ώστε να προλάβουν όσα σήμερα βγαίνουν στο φως.
Προφανώς, εγώ προσωπικά, θα είμαι, ΠΑΝΤΑ, με τα παιδιά.
Αλλά:
-Επειδή το πέσιμο που γίνεται στην Κιβωτό, γίνεται, εμφανώς, από κέντρα, που μόνο το καλό των παιδιών, των ανθρώπων, και της χώρας δεν έχουν ως προτεραιότητα.
-Επειδή έξαφνα έπιασε τα κέντρα αυτά ο πόνος, ενώ οι καταγγελίες χρονίζουν.
—-
Δείτε κι αυτή την διάσταση:
—-
-Η Κιβωτός ήταν να λάβει, τεράστιο κτήριο του ΕΦΚΑ στην περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος ως δωρεά, το οποίο θα αξιοποιούνταν προς όφελος της κοινότητας, των πολιτών της περιοχής, και ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, για να στεγάσει πολιτιστικές, αθλητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
-Η απόφαση είχε ληφθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, η σημερινή έβρισκε διάφορα… προσκόμματα.
-Εν τέλει, μόλις πριν από έναν, ενάμιση μήνα, (με καθυστέρηση τριών χρόνων δηλαδή), αναγκάστηκαν να προχωρήσουν με τις απαραίτητες νομοθετικές κινήσεις.
(Να θυμίσω επίσης ότι η διοίκηση του ΕΦΚΑ και ο Χατζηδάκης είναι αυτοί πετάνε στον δρόμο και τα τελευταία σημαντικά κι ιστορικά χειμερινά σινεμά του Κέντρου, προκειμένου να ξεπουλήσουν τα κτήρια σε διάφορους “φίλους” και να “αξιοποιηθούν” ως ξενοδοχεία και γραφεία)
—-
Τώρα, δεν χρειάζεται να αναλύσω πολύ, πώς η Ακαδημία Πλάτωνος θεωρείται από τα οργανωμένα συμφέροντα, “φιλέτο”. Ο επόμενος πόλος της πόλης γύρω από τον οποίο στήνονται μεγάλες μπάζες.
—-
-Να θυμίσω τον αγώνα των κατοίκων κατά της δημιουργίας ενός τεράστιου Mall, πάνω σχεδόν στον αρχαιολογικό χώρο, κατά παράβαση κάθε νομοθεσίας.
-Τους σχεδιασμούς που έχουν αρχίσει και υλοποιούνται, για την “αξιοποίηση” και ανάπλαση του αρχαιολογικού χώρου, και της ευρύτερης περιοχής, με τον Μπακογιάννη στο τιμόνι, την Μενδώνη επισπεύδουσα, ιδιωτικές εταιρίες έτοιμες να κάνουν πάρτυ, και τους κατοίκους απέναντι, να αγωνίζονται να μην καταπατηθούν οι χώροι πρασίνου και να μην αλλοιωθεί ο αρχαιολογικός χώρος, υπέρ μιας άλογης τουριστικοποίησης, σε βάρος, πάντα, των “ιθαγενών”.
-Να θυμίσω ακόμη ότι για την “ανάπλαση” του χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος θα μασηθούν σχεδόν 4 δις από ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια, και ότι Δήμος και Υπουργείο, για κάποιο, απροσδιόριστο λόγο, κρατούν… μυστικό του όρους του σχετικού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού.