Μια κρίση στα ΜΜΕ που θυμίζει το 2015 – με μία διαφορά

 Ματίνα Παπαχριστούδη στο ΠΡΙΝ του Σαββατοκύριακου
Στα χνάρια της σαρωτικής υποχώρησης της «δημοτικότητας» της κυβέρνησης, ακόμα και στις δημοσκοπήσεις που πληρώνει το επιτελείο Μητσοτάκη, βρίσκονται τα συστημικά ΜΜΕ, τα οποία ισχυρίζονται πως ασκούν δημοσιογραφία. Στην πραγματικότητα εξασκούν με επιτυχία τη μετατροπή κατασκευασμένων αφηγημάτων σε «πραγματικότητα». Η δημοτικότητα και επιρροή τους βρίσκεται πάλι στο ναδίρ, θυμίζοντας μέρες του 2015, με μια ουσιαστική διαφορά. Διότι τότε, τουλάχιστον, πρότασσαν τη σκηνοθεσία πραγματικών γεγονότων, επινοούσαν ή μεγέθυναν επιπτώσεις με στόχο τη χειραγώγηση, ταυτιζόμενα και προωθώντας την ξεκάθαρη γραμμή του κεφαλαίου, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας, την Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τώρα που, κυρίως στην τηλεόραση, είδηση και γεγονός προς προβολή, διακίνηση και ανάλυση είναι η κατασκευή ιστοριών της κυβέρνησης, δημιουργημένων με ξεκάθαρα ψέματα και παραποίηση, η αποκαθήλωσή τους είναι προδιαγεγραμμένη.
Πρόκειται για μια ακόμη μεγάλη κρίση αξιοπιστίας των ΜΜΕ και των ανθρώπων τους, στην οποία απαιτείται άμεση αντίδραση των ίδιων των δημοσιογράφων, πριν καταστούν παντελώς αχρείαστοι στο νέο μοντέλο που προωθείται. Ας το ξεκαθαρίσουμε. Σε αυτά τα Μέσα δεν ασκείται δημοσιογραφία. Οι δημοσιογράφοι βρίσκονται παραγκωνισμένοι, σε ρόλο απλού ιμάντα αντιγραφής, ανασκευής δελτίων Τύπου, non papers, δηλώσεων και ανακοινώσεων. Ο βασικός κορμός της ειδησεογραφίας προέρχεται από το ελεγχόμενο ΑΠΕ. Έχουν εκπέσει ακόμη και οι απλές αρχές της αποδεκτής δεοντολογίας, η αποστασιοποίηση, η ουδετερότητα, ο διαχωρισμός των ειδήσεων σε γεγονότα και τον σχολιασμό τους. Το πραγματικό ρεπορτάζ συνεχίζει να γίνεται από δημοσιογράφους σε μη ελεγχόμενες σελίδες στο διαδίκτυο, σε ανεξάρτητα μικρά Μέσα, στα «κοινωνικά δίκτυα». Στα συστημικά ΜΜΕ, ελλείψει αντιδράσεων, κυρίαρχος ρόλος δόθηκε σε όσους αποδέχθηκαν να γίνουν «κατασκευαστές γεγονότων». Κι αυτοί δεν ασκούν τη δημοσιογραφία, οφείλουμε να τους διαχωρίζουμε, να τους ονοματίζουμε στο νέο τους επάγγελμα. Τάσσονται ανοιχτά με την κατευθυνόμενη παραπληροφόρηση, αποδέχονται τη διακίνηση παραποιημένων, ψευδών γεγονότων, λογοκρίνουν αλλά και ενοχοποιούν, είναι «κατασκευαστές» και όχι δημοσιογράφοι.
Γράφαμε στο περασμένο φύλλο για τον κίνδυνο μετατροπής των ΜΜΕ σε όργανα της κρατικής ενημέρωσης. Το μοντέλο προωθείται ανοιχτά πλέον με τη χρησιμοποίηση της ΕΡΤ και του ΑΠΕ ως γραφεία Τύπου του Μαξίμου. Το ΑΠΕ διακινεί «ειδήσεις» των υπουργείων που γίνονται αργότερα δελτία τύπου, όπως συνέβη με τα γεγονότα στη Νέα Σμύρνη αλλά και την αποκάλυψη της Εφημερίδας των Συντακτών για τον βασανισμό νεαρού συλληφθέντα.
Η ΕΡΤ έχει μετατραπεί σε κανονικό φέουδο του Μεγάρου Μαξίμου, σε τέτοιο βαθμό που πολλοί αναρωτιούνται, αν οι ειδήσεις των δελτίων έρχονται έτοιμες, γραμμένες από αυτό. Τα δελτία προβάλλουν μόνο ειδήσεις και ρεπορτάζ που αναφέρονται στην κυβέρνηση και τα πρόσωπά της, ενδεικτικό ότι μεταδίδουν δηλώσεις υπουργών για γεγονότα τα οποία ουδέποτε προέβαλαν. Όπως συνέβη με τη δήλωση του υπουργείου Χρυσοχοϊδη για το παραπάνω πρωτοσέλιδο περί βασανισμού. .
Ανοιχτό παραμένει το ζήτημα κυβερνητικής παρέμβασης για τα ψηφιακά «κοινωνικά δίκτυα». Η ΝΔ, που πληρώνει τα περισσότερα χρήματα για τη διαφήμισή της και έχει εκτεταμένο μηχανισμό, δέχεται τις τελευταίες ημέρες σαρωτικό πλήγμα στην επιρροή της. Η ενέργεια της απενεργοποίησης των σχολίων στις σελίδες του Μητσοτάκη και του πρωθυπουργού εξαιτίας των αρνητικών σχολίων, είναι ένα ακόμη δείγμα του ολοκληρωτικού ελέγχου που ασκεί η κυβέρνηση.