Με κράνη και μπαλάσκες τα ΜΜΕ στο κυνήγι προσφύγων

Σοβαρότατες ευθύνες έχουν στη συντριπτική πλειονότητα τους τα συστημικά ΜΜΕ, κυρίως τα κανάλια, για τη διάδοση ρατσιστικού μίσους και ακροδεξιάς ρητορικής. Η Κρήτη αίφνης έγινε “πύλη” έντονων προσφυγικών ροών, εκατοντάδες άνθρωποι εκτοπισμένοι από τον πόλεμο και τη φτώχεια, εγκλωβισμένοι στη Λιβύη, θύματα διαρκούς και πολλαπλής βίαιης κακοποίησης βρέθηκαν στο νησί. Στα περισσότερα ΜΜΕ οι δημοσιογράφοι έβαλαν το πολεμικό κράνος, πήραν το όπλο της απανθρωποίησης και και δαιμονοποίησης και άρχισαν να βομβαρδίζουν το κοινό με χαρακτηρισμούς. “Εισβολή παράνομων μεταναστών”, “υβριδική απειλή για τη χώρα μας”, “μουσουλμανικός κίνδυνος”, “απόβαση”.
Η ορολογία δεν είναι καινούργια στα ελληνικά ΜΜΕ, σε κάθε κρίση προσφυγικών ροών η πλειονότητα των μίντια επιδεικνύει εγκληματική μονομέρεια, ακολουθώντας συνήθως την κυβερνητική γραμμή. Σήμερα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη επικοινωνιακά εμφανίζεται να κάνει “πόλεμο”, αυτά τα ΜΜΕ ανέβηκαν στο τάνκς της προπαγάνδας. Η δημιουργία φόβου και ανασφάλειας στο τηλεοπτικό και μιντιακό κοινό έχει επιτευχθεί, όξυναν τα ρατσιστικά αντανακλαστικά.
Στην κάλυψη του προσφυγικού-μεταναστευτικού, οι δημοσιογράφοι φέρουν τη μεγαλύτερη ευθύνη.
Κανείς δεν τους απαγορεύει να είναι νηφάλιοι και ψύχραιμοι στην παριουσίαση των γεγονότων.
Κανείς δεν τους υποχρεώνει να καταδικάσουν τους “λαθραίους”, να παρουσιάσουν ως “απειλή” την έλευση διαλυμένων ανθρώπων που τρέχουν να ξεφύγουν από το θάνατο, επιδιώκουν μια καλύτερη ζωή και στοχεύουν να φθάσουν στις πλούσιες χώρες του Βορρά.
Κανείς δεν τους δίνει εντολές να παρουσιάζουν μόνο την άποψη των ακροδεξιών κύκλων που έπεσαν σαν τα κοράκια στην Κρήτη κραυγάζοντας για την “αλλοίωση του ελληνικού πολιτισμού”.
Είναι υποχρεωμένοι από το επάγγελμά τους να βγάλουν στον αέρα και τα ρεπορτάζ τους την άποψη των αλληλέγγυων και των οργανώσεων τους που έτρεξαν να συνδράμουν στο πρόβλημα της απάνθρωπης μεταχείρισης των προσφύγων στο Ρέθυμνο. Είδηση δεν είναι μόνο οι τρομαγμένοι Πατριώτες της Κρήτης αλλά και η καταγγελία προσφυγικών οργανώσεων ότι η αναστολή αιτήσεων παροχής ασύλου είναι παράνομη και αντίθετη με το ανθρωπιστικό δίκαιο. Είδηση είναι ότι ο Κ. Μητσοτάκης και η κυβέρνηση του είναι έτοιμοι να δημιουργήσουν “στρατόπεδα συγκέντρωσης” στην Κρήτη και όπου αλλού χρειαστεί για να μην φύγουν από την Ελλάδα οι πρόσφυγες.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες

• Μια μικρή γεύση ισραηλινής επιθετικότητας πήραν δημοσιογράφοι διεθνών ΜΜΕ που βρέθηκαν στη Δυτική Όχθη για να καλύψουν διαδήλωση Παλαστινιών κατοίκων ενάντια στην ανέγερση νέου τείχους. Εξαγριωμένοι έποικοι με πλήρη κάλυψη του στρατού επιτέθηκαν σε συνεργείο της Deutsche Welle, δημοσιογράφοι κινδύνεψαν σοβαρά από την επίθεση, ενώ μετά την επίθεση αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σημείο απεσταλμένοι των New York Times, Washington Post και Γαλλικού Πρακτορείου.

• Αποκαλύπτεται σταδιακά το που θα κατευθυνθούν τα 6,5 εκατ. ευρώ “μπόνους” σε μισθούς εργαζομένων στην κρατική κυβερνητική υπηρεσία της ΕΡΤ. Το Μαξίμου φέρεται να ενέκρινε το σχέδιο μετατροπής της Ert News σε κύριο τηλεοπτικό κανάλι μετακομίζοντας σε αυτό το σύνολο των ενημερωτικών εκπομπών από την ΕΡΤ 1 αλλά και την πρόσληψη νέων παρουσιαστών. Το σχέδιο είχε συζητηθεί και επί διοίκησης Κ. Ζούλα αλλά δεν υπήρχαν τα οικονομικά κίνητρα.

• Την ίδια ώρα το εφοπλιστικό τρίδυμο Μπάκου- Καϋμενάκη-Εξάρχου στο Action 24 ενισχύει το ενημερωτικό προφίλ του περιφερειακού καναλιού με αναβάθμιση του κενρικού δελτίου ειδήσεων, την παρουσίαση του οποίου θα αναλάβει ο Σωτήρης Ξενάκης. Παράλληλα θα ενταχθούν νέες ενημερωτικές εκπομπές από το πρωί. Η ανακοίνωση ότι επίκειται διαπραγμάτευση για τις περιφερειακές άδειες είναι η πρώτη αιτία για αυτή την κινητοποίηση, υπάρχει ωστόσο και η αναμονή για πιθανές εκλογές ως το τέλος του έτους.

Ματίνα Παπαχριστούδη στο ΠΡΙΝ, δημοσιεύθηκε στις 12 Ιουλίου

Το Ισραήλ χρησιμοποιεί τον πόλεμο στο Ιράν για να λογοκρίνει τα ΜΜΕ

Ο 12ήμερος πόλεμος του Ισραήλ με το Ιράν έδωσε στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου την ευκαιρία να εντείνει την επίθεσή της στον Τύπο — μια τάση που έκτοτε συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς. Αυτά καταγγέλλει η Διεθνής Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων (CPJ) που μιλάει για “λογοκρισία” και “δαιμονοποίηση των μη αρεστών ΜΜΕ”
Την αναφορά υπογράφουν οι Mohamed Mandour* και Kholod Massalha*
«Η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης είναι συχνά θύμα πολέμου και ο πρόσφατος πόλεμος του Ισραήλ με το Ιράν δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι ισραηλινές αρχές χρησιμοποιούν τους φόβους για την ασφάλεια προκειμένου να αυξήσουν τη λογοκρισία, ενώ ακροδεξιοί πολιτικοί έχουν δαιμονοποιήσει τα μέσα ενημέρωσης, νομιμοποιώντας τις επιθέσεις σε δημοσιογράφους», δήλωσε η Περιφερειακή Διευθύντρια της CPJ, Σάρα Κούντα. «Παρά τις ελπίδες ότι θα δούμε κατάπαυση του πυρός στη Γάζα αυτή την εβδομάδα, η κυβέρνηση του Ισραήλ φέρεται αμείλικτη στην αποφασιστικότητά της να φιμώσει όσους αναφέρουν επικριτικά τις στρατιωτικές της ενέργειες».
Αφού η εφημερίδα Haaretz δημοσίευσε μια συνέντευξη με Ισραηλινούς στρατιώτες, οι οποίοι δήλωσαν ότι διατάχθηκαν να πυροβολήσουν άοπλους κατοίκους της Γάζας που περίμεναν επισιτιστική βοήθεια, ένας δήμαρχος στο νότιο Ισραήλ απείλησε να κλείσει τα καταστήματα που πωλούν τη δημοφιλή φιλελεύθερη εφημερίδα. Αυτό έγινε μετά την απόφαση της κυβέρνησης πέρυσι να σταματήσει τις διαφημίσεις της στην Haaretz, κατηγορώντας την για «υποκίνηση».
Οι αρχές προωθούν επίσης ένα νομοσχέδιο για την κατάργηση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα Kan και το κλείσιμο του τμήματος ειδήσεων του, του τρίτου μεγαλύτερου ειδησεογραφικού καναλιού της χώρας. Η κυβερνητική υποστήριξη έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η δημοτικότητα του κυβερνητικού, δεξιού Channel 14.
Το εχθρικό κλίμα που τροφοδοτείται από τη δεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ έχει ενδυναμώσει τη βία των εποίκων εναντίον δημοσιογράφων.
Στις 5 Ιουλίου, δύο δημοσιογράφοι της Deutsche Welle (DW) που φορούσαν γιλέκα τύπου δέχτηκαν επίθεση από Ισραηλινούς εποίκους στο Σιντζίλ της Δυτικής Όχθης — ένα περιστατικό που καταδικάστηκε από τον πρέσβη της Γερμανίας και την Ένωση Γερμανών Δημοσιογράφων, η οποία χαρακτήρισε «απαράδεκτο το γεγονός ότι έποικοι κυνηγούν επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης ατιμώρητα». Δημοσιογράφοι από το AFP, τους New York Times και την Washington Post ήταν επίσης παρόντες. Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι αναγκάστηκαν να φύγουν.

Δουλειές (μιντιακές) με… φούντες για Μαξίμου

Υπάρχει μια ελληνική παράδοση για το χώρο των Μέσων Ενημέρωσης, που θέλει όλα τα νομοθετήματα από το 1987 και εντεύθεν να ψηφίζονται τους καλοκαιρινούς μήνες. Έτσι και φέτος, μετά από νομοθετική απραξία τουλάχιστον 3 ετών, η κυβέρνηση της ΝΔ βρίσκεται σε… μιντιακό οργασμό. Προφανώς, παίζουν ρόλο δύο-τρεις σημαντικές εξελίξεις.
Μία από αυτές είναι ότι οι ολιγάρχες των ΜΜΕ οι οποίοι δεν στηρίζονται στην «σίτιση» από την αυλή του Μαξίμου για τη λειτουργία των «μαγαζιών» τους, αναζητούν αντικαταστάτη στη διαχείριση του πολιτικού συστήματος. Εμφανίζονται σημαντικές ρωγμές στο μέτωπο ολοκληρωτικής στήριξης κυβέρνησης και πρωθυπουργού, αν και δεν εντοπίζονται ακόμη κοινά μιντιακά μέτωπα όπως συνέβη σε παρελθόντα σκάνδαλα.
Οι ολιγάρχες, επίσης, στήνουν τις νέου τύπου «αυτοκρατορίες τους» σε συνδυασμό με τα οικονομικά συμφέροντα και τις συμμαχίες τους με διεθνή κεφάλαια, με τον μεταξύ τους ανταγωνισμό να καθορίζει – προς το παρόν – την πολιτική στάση τους έναντι του Κ. Μητσοτάκη και του συστήματός του. Είναι εμφανές, για παράδειγμα, ότι μεγάλοι όμιλοι, ενώ άρχισαν να «βλέπουν» στα πρώτα θέματά τους τη διαφθορά της κυβέρνησης, συνεχίζουν να χαϊδεύουν πρωτοκλασάτους υπουργούς της.
Σε αυτή την περίοδο ανακατατάξεων, το Μαξίμου ξέθαψε από τα συρτάρια του όλα τα εκκρεμή νομοθετήματα που αφορούν στον κλάδο. Ήδη, ψηφίστηκε η αναθεώρηση του περίφημου Μητρώου Τύπου και ΜΜΕ, το οποίο αποτελεί κρίκο στη διανομή του κρατικού χρήματος με κάθε μορφή και τρόπο. Το Μαξίμου το πλασάρει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως εκσυγχρονισμό και διαφάνεια στην κατανομή των κρατικών κονδυλίων.
Παράλληλα, αναγγέλλεται το νομοσχέδιο για την ΕΡΤ. Φυσικά δεν πρόκειται να αφεθεί… λυτή να περιφέρεται ως «δημόσια ραδιοτηλεόραση», καθώς το Μαξίμου συνεχίζει να την έχει υπό τον πλήρη έλεγχό του και βουλώνει τα στόματα των εργαζομένων της με μπόνους 6,5 εκατ. ευρώ που θα μοιράζονται ετησίως με κριτήρια της διοίκησης. Το σοβαρότερο, που δεν ομολογείται ακόμη δημόσια, είναι ότι η ΕΡΤ θα χρησιμοποιείται από τις ιδιωτικές εταιρείες – το πώς ακριβώς θα συμβεί αυτό είναι κάτι που θα διαπιστώσουμε με τις διατάξεις του νόμου.
Άρχισε η μεγάλη (επίσης καλοκαιρινή) διαπραγμάτευση για τις άδειες σε περιφερειακούς τηλεοπτικούς σταθμούς – πρακτικά, μια νέα διαπραγμάτευση με τους μιντιάρχες. Οι όμιλοι Μαρινάκη, Κυριακού, Μελισσανίδη, Αλαφούζου διαθέτουν ή προτίθεται να αποκτήσουν ένα ακόμη τηλεοπτικό κανάλι. Το Mega News εκπέμπει ήδη στο Διαδίκτυο, η Naftemporiki TV θα βγει και με ελεύθερο σήμα, ο Αλαφούζος ετοιμάζεται να εξαγοράσει τοπικό αθηναϊκό κανάλι, ο Κυριακού έχει σχέδια για ψυχαγωγικά κανάλια.
Η τηλεοπτική διεύρυνση συνοδεύεται από έντυπες-ηλεκτρονικές επεκτάσεις. Ο Μελισσανίδης φέρεται να βρίσκεται ένα βήμα πριν την απόκτηση της Εφημερίδας των Συντακτών, για την οποία είχε δείξει ενδιαφέρον και ο Μάρης αλλά υποχώρησε με την εμφάνιση του πρώτου. Μια τέτοια εξέλιξη πυροδοτεί το φιτίλι για την έκδοση και της Ελευθεροτυπίας ως κυριακάτικου φύλλου από την Alter Ego του Μαρινάκη – που παραμένει στον «πάγο» λόγω των πολιτικών σχεδιασμών του ομίλου.
Το σύστημα Μαξίμου αναζητά τρόπο για να κάνει τη δική του παρέμβαση και να εμφανιστεί ως ισχυρός διαπραγματευτής ή/και διαμεσολαβητής στο πλαίσιο των εταιρικών μιντιακών συμφερόντων. Γι’ αυτό ξέθαψε το σχέδιο των περιφερειακών αδειών τηλεόρασης αλλά και του ραδιοφώνου. Αντιθέτως, την ευρωπαϊκή οδηγία για την «Ελευθερία των ΜΜΕ και τους κανόνες διαφάνειας των ιδιοκτησιών» την υποβιβάζει με την ένταξή της στο νομοσχέδιο για την ΕΡΤ.
Ματίνα Παπαχριστούδη
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 5-6 Ιουλίου